Oblicza człowieka i rozdroża jego natury

Zdzisław Kosyrz

Autor poddał analizie fundamentalne problemy egzystencji ludzkiej. Z licznych badań wynika, iż człowiek w dalszym ciągu stanowi tajemnicę istnienia, stąd też tytuł monografii „o rozdrożach jego natury”. Profesor Zdzisław Kosyrz w sposób naukowy przedstawia złe i dobre strony człowieka, a informacje zawarte w publikacji mogą służyć udoskonalaniu natury ludzkiej. Książka wytycza nowe perspektywy badawcze człowieka i kierunki jego życiowej ekspansji. Gorąco polecam lekturę szerokiemu kręgowi Czytelników.

PROF. ZW. DR HAB. DR H.C. BRUNON HOŁYST

Książka łączy walory encyklopedii, traktatu filozoficznego, refleksji historycznej, studiów z obszaru ścisłej humanistyki: antropologii, psychologii, socjologii, religioznawstwa, pedagogiki, oraz odniesień z wielu innych dziedzin (nie wyłączając kosmologicznych, biologicznych czy genetycznych). Interdyscyplinarności podejścia towarzyszy erudycja i naukowa wnikliwość. Opisując wyżyny człowieczeństwa, choć nie unika przy tym jego najbardziej ciemnych zakamarków, Autor pozostaje niestrudzonym orędownikiem poszukiwania ścieżek „przechodzenia z ciemności do światła”, w różnych kontekstach ludzkiego losu. Pośród bogactwa zawartych w publikacji złotych myśli i mądrości ze szczególną atencją zwracam się ku następującej: „Wszystkie zagadki życia należy rozpoznawać, nie krzywdząc przy tym ludzi”. To nieodnotowane wprost motto całości rozważań. Z takiej perspektywy, abstrahując od wielu innych afiliacji, książka wnosi znakomity wkład do nowej, dopiero co konstytuującej się dyscypliny – antropologii bezpieczeństwa. Nie rozstrzygając rozpatrywanych na jej gruncie kwestii, stanowi wielobarwne i głębokie tło, sytuując podstawową, wielowątkową problematykę w sieci inspirujących kontekstów.

PROF. DR HAB. STANISŁAW JARMOSZKO

Spis treści

Wstęp  9

Rozdział I. Spory o naturę ludzką i jej uniwersalia w zmiennej rzeczywistości  17

1. Ogólne rozumienie natury 18
2. Ryzyko, które daje szansę 23
3. Odwieczny chaos ewolucji planetarnej i człowieka 28
   • Ewolucja planetarna 29
   • Anatomia cywilizacji człowieka 38
   • Czas na podsumowanie 55
4. Fenomen ciała i jego podstawowe funkcje 65
   • Anatomia prawdy o naszym ciele  65
   • Fenomen ruchu i wzrastania  70
   • Uroki sportu i jego oblicza 75
   • Sekrety naszej długowieczności 87

Rozdział II. Magiczne ścieżki ewolucyjnego i perfekcyjnego ego  97

1. Istota perfekcjonizmu 98
2. Perfekcjonizmy „ja”  100
3. Spór o ego i jego odmiany 112
   • Ego tyrana  114
   • Ego wielokrotnego mordercy 122
   • Ego samobójcy 133
   • Ego oszustów i fałszerzy 149

Rozdział III. Moc piękna i twórczego działania homo  167

1. Dialektyka istoty piękna 167
2. Piękno zmysłowe i nadzmysłowe 172
3. Prawa kreatywności pięknych umysłów 175
   • O niektórych obliczach dziecięcej kreatywności 176
   • Ostrze transgresji osób, które zmieniły świat 210
   • Wspaniałe początki mistrzów stale obecnych  214
   • Transgresyjne nadzieje 230
4. Siła intelektualnej cnoty i natury ludzkiej 236
   • Krótka charakterystyka stereotypów psychopedagogicznych 238
   • Wychowanie bezstresowe 241
   • Inteligencja i oblicza jej rozumienia  244
   • Spory o naturę ludzką i czynniki ją kształtujące  251
   • Uwagi końcowe 256

Rozdział IV. Religia, obyczaje i obrzędy   263

1. Religia i jej logika  263
2. Ty możesz być teologiem  268
3. Fundamentalizmy religijne oraz ich rozdroża  272
   • Charakterystyka głównych wyznań  272
   • Judaizm  274
   • Uniwersalizm chrześcijański  276
   • Islam 281
   • Hinduizm 282
   • Buddyzm  284
   • Konfucjanizm i taoizm 286
4. Wiara w mrocznych czasach  290
   • Krucjaty  290
   • Chrystianizacja Ameryki Środkowej 294
   • Inkwizycja  298
   • Herezje bez stosów  302
   • Sekty w ostatnich dziesięcioleciach 304
5. Kilka refleksji końcowych 307

Rozdział V. Tajemnicze i złowrogie oblicza wojny   315

1. Istota i znaczenie wojny militarnej 316
2. Krótka historia wojen i działań politycznych  320
3. Wojny na lądzie i w przestrzeni kosmicznej z pomocą robotów 342
4. Wojna psychologiczna  349

Rozdział VI. Terroryzm i jego konsekwencje  357

1. Historia terroryzmu 359
2. Osobowość terrorysty 367
3. Przyszłość terroryzmu 370

Rozdział VII. Seks i jego oblicza  373

1. Geny a seks 375
2. Społeczne korzenie seksualności  380
3. Rodzaje pożądania seksualnego 385
   • Pedofilia 386
   • Homoseksualizm  390
   • Lesbijki 399
4. Prostytucja 406
   • Ogólne rozumienie prostytucji 406
   • Obojętność prawna i moralna 409
   • „Rozpoznawczy” udział w prostytucji 412
   • Rozwijanie praktyk „sprzedawania siebie” 419
5. Przestępstwa seksualne 424
   • Próby definiowania przestępstw seksualnych 424
   • Motywy działania morderców seksualnych 426
   • Seks a niebezpieczne związki 437
6. Władza a seks 442

Rozdział VIII. Skala mrocznej sieci uzależnień i współuzależnień  455

1. Wprowadzenie 455
2. Przyczyny narkomanii 461
3. Magia substancji psychotropowych 465
4. Przestępczość narkotykowa 467
5. Alkoholizm 472
6. Hazard 476
   • Rodzaje i mity hazardu 477
   • Hazardzista ekonomiczny i jemu podobni krętacze 480
   • Hazard w kulturze oraz sposoby jego przezwyciężania 482
7. Cyberprzestrzeń 486
8. Lekomania 495
9. Społeczne i moralne skutki rozmytego zła 500

Rozdział IX. Przesądy, manipulacje, wulgaryzm języka i przekraczanie obyczajów  517

1. Przesądy, ich rodzaje i skutki zachowań homo  517
   • Ekwilibrystyczna ucieczka w świat gwałtu i grozy  518
   • Gwałt na kulturze języka 525
   • Rodzaje zbiorowego przymusu i zagubienia 533
2. Osobowość przesądnych i ekwilibrystów 544
   • Kraina głupców  545
   • Nieszczęsne refreny 552
   • Szamanizm, jego tradycja oraz współczesność  554
3. Mordercze sieci, manipulacje strachu i posłuszeństwa 559
4. Inkwizycja i jej oblicze  568
5. Wykluczeni, poniżeni 574
6. Kamikadze wczoraj i dziś 581

Zakończenie  587

Bibliografia  599