Czym jest filozofia przyrody?

Filozofia przyrody (łac. philosophia naturalis, cosmologia) była pierwszym obszarem rozważań filozoficznych w starożytnej Grecji. Z czasem, tematyka filozoficznoprzyrodnicza stała się tylko jednym, choć bardzo istotnym, z działów filozofii. Filozofia przyrody jest również prekursorką nowożytnej nauki, która się z niej wyodrębniła i uniezależniła.
Początkowo filozofia przyrody zajmowała się wszystkimi zagadnieniami współczesnej nauki, rozpatrywanymi jednak najczęściej metodami filozoficznymi. Filozofia, rozumiana jako umiłowanie mądrości, wiązała się z dążeniem do zrozumienia funkcjonowania wszechświata. Miała ona wtedy jednak charakter spekulatywny i brakowało w niej rozwiniętej metodologii badań i rygoryzmu obserwacji. Stopniowo jednak empiryczne badanie rzeczywistości materialnej wyodrębniało się z głównego nurtu badań filozoficznych. W XVII w. nastąpiło rozdzielenie filozofii i nauki. Jeszcze do XIX wieku wielu naukowców było jednocześnie filozofami.

Współczesna filozofia przyrody

zajmuje się rozważaniami nad rzeczywistością materialną, opierając się o dorobek nauk empirycznych, uwzględniając ich metodologię i historię nauki. Podejmuje również problemy pomijane przez nauki empiryczne lub też zajmuje holistyczne stanowisko wobec człowieka i natury.
Od filozofii przyrody należy też odróżnić filozofię nauki, która za swój przedmiot bierze samą naukę, a nie przyrodę. Filozoficzna refleksja nad nauką obejmuje jej krytykę i analizę jej metod badawczych, a także badanie języka nauki.
Zagadnienia występujące we współczesnej filozofii przyrody:

  • problem elementarnych składników materii;
  • natura czasu;
  • natura przestrzeni;
  • problemy nieskończoności czasu i przestrzeni;
  • problemy prawidłowości zachodzących w przyrodzie, przyczynowości, determinizmu i indeterminizmu;
  • istota życia, jego geneza i ewolucja;
  • problem świadomości;
  • problem matematyczności przyrody;
  • podstawowe założenia filozoficzne nauk empirycznych;
  • filozoficzne interpretacje teorii naukowych.

Książki, czasopisma, artykuły, blogi

Warsztaty, wykłady, seminaria

Ostatnie aktualności

Zaproszenie na XIX Warsztaty Filozofii Przyrody

  Szanowni Państwo, mamy zaszczyt zaprosić Państwa do udziału w XIX Warsztatach Filozofii Przyrody, które odbędą się w dniach 28-31 maja 2026 roku w Gnieźnie. Wydarzenie to organizowane jest przez Sekcję Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych Polskiego Towarzystwa Filozoficznego i stanowi wyjątkową okazję do zgłębienia problematyki filozoficznych podstaw nauk przyrodniczych oraz do wymiany doświadczeń w gronie naukowców, filozofów i pasjonatów przyrody. Warsztaty Filozofii […]

Zaproszenie na uroczystą sesję jubileuszową 80-lecia PTF

Szanowni Państwo, Członkinie i Członkowie Polskiego Towarzystwa Filozoficznego w Lublinie, zapraszamy na uroczystą sesję jubileuszową 80-lecia powstania Towarzystwa Filozoficznego i Psychologicznego w Lublinie. Powstało ono w UMCS, lecz od początku zrzeszało w swoich szeregach filozofów z obu lubelskich uniwersytetów. Na sesji zostanie zaprezentowana historia powstania Towarzystwa, które pod koniec lat 50-tych zostało przekształcone w lubelski oddział Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, w którym wszyscy teraz działamy. Szerzej […]

Nauka a religia. Spory, kontrowersje i wyzwania – Kamil Trombik

Książka Kamila Trombika „Nauka a religia. Spory, kontrowersje i wyzwania” to syntetyczne wprowadzenie do tematu, które analizuje relacje między nauką a religią, poruszając kwestie historyczne, współczesne spory i wyzwania. Publikacja podejmuje próby znalezienia odpowiedzi na pytania dotyczące możliwości pogodzenia naukowego i religijnego obrazu świata, roli argumentów za istnieniem Boga w świetle współczesnych teorii naukowych oraz wpływu nauki na ideę sensu życia. Tekst […]

Więcej aktualności

Nasza działalność

RedAkcja
Latest posts by RedAkcja (see all)