Rozróżnienie typologia/populacja i jego rola w marginalizacji XIX-wiecznych nie-darwinowskich teorii ewolucji we współczesnej historiografii

Zapraszamy na otwarte spotkanie tematyczne Katedry Filozofii Przyrody IF UKSW w dniu 25 lutego 2023, o g. 11:30 w sali 302, bud. 23 (kampus przy ul. Wóycickiego 1/3). Rozróżnienie typologia/populacja i jego rola w marginalizacji XIX-wiecznych nie-darwinowskich teorii ewolucji we współczesnej historiografii dr Michał Wagner (IF UKSW) Streszczenie Rozróżnienie między typologiczną (zgodnie, z którą istnieje esencja gatunku) a populacyjną (zgodnie, z którą […]

Czy Mikołaj Kopernik był filozofem średniowiecznym? 

Katedra Filozofii Kultury i Podstaw Retoryki KUL, Katedra Antropologii Filozoficznej i Filozofii Prawa KUL oraz Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu zapraszają na Lubelskie Seminarium Otwarte im. ks. Andrzeja Maryniarczyka SDB. Gościem Seminarium będzie prof. Marcin Karas (Instytut Filozofii UJ), który wygłosi referat pt. Czy Mikołaj Kopernik był filozofem średniowiecznym? Seminarium rozpocznie się w poniedziałek, 16 stycznia 2023 r. o godz. 19:00. Link do spotkania www.bit.ly/filozofia_otwarte_seminarium_14. — Spotkanie w aplikacji Microsoft Teams […]

Wielowymiarowość czasu w fizyce 2T i próba jej ontologicznej interpretacji

    W imieniu Organizatorów zapraszamy na otwarte spotkanie tematyczne Katedry Filozofii Przyrody IF UKSW w dniu 3 grudnia 2022, o g. 11:00 w sali 302, bud. 23 (kampus przy ul. Wóycickiego 1/3). Wielowymiarowość czasu w fizyce 2T i próba jej ontologicznej interpretacji dr Jarosław Janowski (IFiS APS) Na początku mojego wystąpienia doprecyzuję, jaki rodzaj wielowymiarowości czasu stał się przedmiotem mojego zainteresowania, […]

Big Data in Medieval Europe: Computing Daily Planetary Positions for Multiple Years

Seminarium z historii nauk przyrodniczych i ścisłych, 16 marca 2022 Zapraszamy na pierwsze w semestrze letnim seminarium z historii nauk przyrodniczych i ścisłych, które odbędzie się 16 marca 2022 roku (środa) o godz. 14.00. Prof. Richard Kremer z Dartmouth College, USA i ALFA Project, Paryż wygłosi na platformie wykład Big Data in Medieval Europe: Computing Daily Planetary Positions for Multiple Years. Seminarium odbędzie […]

Naukowy obraz świata u zarania III tysiąclecia – Wojciech Sady

Naukowy obraz świata 01   Naukowy obraz świata 02 Naukowy obraz świata 03 Naukowy obraz świata 04 Naukowy obraz świata 05 Naukowy obraz świata 06 Podobne wpisy: Historia nauk przyrodniczych dla humanistów (4-6) – Wojciech Sady Prawdziwość jako kryterium demarkacji Nauka i religia – przyjaciele czy wrogowie? Alberta Einsteina droga do rzeczywistości – […]

To be (polar, helical) or not to be - ciekłe kryształy i ich niezwykłe struktury

To be (polar, helical) or not to be – ciekłe kryształy i ich niezwykłe struktury

W ramach dorocznego Wykładu im. Aleksandra Jabłońskiego, którego XXXV edycję organizuje 24 lutego Instytut Fizyki UMK, prof. dr hab. Ewa Górecka z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego wygłosi prelekcję “To be (polar, helical) or not to be – ciekłe kryształy i ich niezwykłe struktury”. Typowe molekuły tworzące ciekłe kryształy mają sztywny, wydłużony kształt. Molekuły takie chętnie ustawiają się równolegle do siebie tworząc fazę […]

Charles H. Bennett – Insights from physics into information theory and vice versa

W cyklu “Nauka bez granic” (Nauka bez granic) zapraszamy na wykład prof. Charlesa H. Bennetta “Insights from physics into information theory and vice versa “oraz na rozmowę bez granic, którą z prof. Bennettem przeprowadził dr Karol Jałochowski. Spotkanie poprowadziła dr inż. Agnieszka Żelazna z Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki Lubelskiej. Wydarzenie miało miejsce 23 września 2021 r. w ACKiM UMCS Chatka Żaka podczas XVII Lubelskiego Festiwalu […]

Prawdziwość jako kryterium demarkacji

Empiryści logiczni i Popper chcieli nauki oczyszczonej z metafizyki. Kuhn (1962) wykazał, że bez metafizyki – czyli empirycznie niesprawdzalnych założeń – nie ma nauki. Wykorzystali to m.in. kreacjoniści „naukowi”, którzy twierdzili, że teoria ewolucji wydaje się lepsza od teorii rozumnego projektanta tylko dlatego, że wcześniej przyjęto metafizyczne założenia naturalistyczne. Mahner (2007) odpowiedział na to, że istnieje „dobra” metafizyka i to ona czyni dany system przekonań naukowym. A zatem o naukowości ma decydować to, co teoria (milcząco) twierdzi o świecie, ale co jest empirycznie niesprawdzalne.

Tymczasem – i tego twierdzenia będę bronił – bardzo wiele z tego, co naukowcy twierdzą o świecie, jest prawdą – w sensie zgodności z rzeczywistością. Mało tego, właśnie dzięki systematyczności badań wiemy, że jest prawdą.

Naukowe są, w pierwszym rzędzie, nie teorie, ale prace badawcze. Naukowość teorii jest pochodna względem naukowości badań: teorie są naukowe, jeśli mają udane – naukowe – zastosowania. Badania każdorazowo oparte są na już posiadanej wiedzy. Naukowe są badania, w trakcie których układy eksperymentalne buduje się w oparciu o twierdzenia, o których wiemy, że są prawdziwe, a nowe twierdzenia wywnioskowuje się z tamtych twierdzeń i nowych wyników eksperymentów. A jeśli używamy założeń, których prawdziwość nie jest nam znana, to badania są naukowe, jeśli jasno zdajemy sobie z tego sprawę i uwzględniamy to gdy ogłaszamy wyniki swoich badań.

Zapraszamy do udziału w zdalnym posiedzeniu seminarium „Filozoficznych problemów wiedzy” w dniu 25 lutego br., godz. 11:30, w czasie którego referat nt. Prawdziwość jako kryterium demarkacji wygłosi Prof. Wojciech Sady (UŚ, Katowice).

Od naukowości do pseudonaukowości – Zbigniew Drozdowicz

Polskie Towarzystwo Filozoficzne Oddział w Poznaniu zaprasza na wykład, który wygłosi Prof. Zbigniew Drozdowicz Wydział Antropologii i Kulturoznawstwa UAM Od naukowości do pseudonaukowości Wykład w trybie zdalnym odbędzie się w poniedziałek 7 lutego 2022 o godz. 18:00 Link do spotkania https://zoom.us/j/93931897764?pwd=QndaNXZ6T3VteUsyME82dHFrTVFpdz09 Meeting ID: 939 3189 7764 Passcode: 35zAc9 Podobne wpisy: A Singular Universe. Reflections from Physics for Philosophers of Nature Aktualność (neo)tomizmu […]

Seminarium Pracowni Historii Nauk Przyrodniczych i Medycznych IHN PAN

Zapraszamy na seminaria Pracowni Historii Nauk Przyrodniczych i Medycznych Instytutu Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. Podczas któreodbędzie się 2 lutego 2022 r. o godzinie 12.00 (online) dr hab. Anna Trojanowska, prof. PAN zaprezentuje temat: Rośliny lecznicze stosowane w czasie morowego powietrza opisane w Zielniku Szymona Syreniusza (1613). Zainteresowanych udziałem prosimy o kontakt z prof. Iwoną Arabas (iarabas@ihnpan.pl). Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii […]

Historia nauk przyrodniczych dla humanistów (4-6) – Wojciech Sady

Historia nauk przyrodniczych dla humanistów (4/15) O przekładach w XII w. dzieł Greków na łacinę i o powstaniu pierwszych uniwersytetów, o braku badań na uniwersytetach średniowiecznych: mamy dzieła starożytnych i Biblię – i nie chcemy niczego więcej, o upadku Konstantynopola i przewiezieniu na Zachód dzieł Platona, o wynalezieniu pras drukarskich, o podróżach morskich i wielkich odkryciach geograficznych, o heliocentrycznym systemie Kopernika, o anatomicznym dziele Wesaliusza, o odkryciu liczb ujemnych […]

Prof. Robert Huber – Structural biology and its key role in the life sciences and in medicine

W cyklu „Nauka bez granic” (Science without borders) zapraszamy na wykład prof. Roberta Hubera „Structural biology and its key role in the life sciences and in medicine”, a także na rozmowę bez granic, którą z prof. Robertem Huberem odbył dr Dawid Myśliwiec. Wydarzenie miało miejsce 20 września 2021 r. podczas XVII Lubelskiego Festiwalu Nauki, który odbył się w dniach 18-24 września 2021 r. pod hasłem „Nauka bez granic. […]

Transhumanizm – normatywne redefinicje w antropologii cz 2.

W ramach seminarium Modele i aspekty podmiotowości 10 grudnia 2021 r. (12:00-14:00, online – Zoom) dr Anna Alichniewicz (Uniwersytet Medyczny w Łodzi) przedstawi koreferat dotyczący tematu poprzedniego seminarium Transhumanizm – normatywne redefinicje w antropologii. Po link do Zooma trzeba się zgłaszać na publicrelations@ifspan.edu.pl. Anna Alichniewicz Transhumanizm – normatywne redefinicje w antropologii (koreferat) Zacznę od krótkiego przeglądu różnych interpretacji pojęć transhumanizmu i posthumanizmu […]

Filozoficzne problemy wiedzy

Recepcja teorii mnogości Cantora: matematycy vs. teologowie

  Seminarium „Filozoficzne problemy wiedzy” odbędzie się 10 grudnia br. o godz. 11:30, w czasie którego referat nt. Recepcja teorii mnogości Cantora: matematycy vs. teologowie wygłosi Prof. Roman Murawski (UAM, Poznań). W referacie omówiona zostanie reakcja na koncepcje Georga Cantora, które dały początek teorii mnogości, w szczególności na jego rozważania dotyczące nieskończoności. Powiemy m.in. o reakcjach takich matematyków jak Dedekind, Hilbert, Kronecker, Mittag-Leffler, […]

Ograniczenia, energia swobodna i autonomia a nowy mechanicyzm

Ograniczenia, energia swobodna i autonomia a nowy mechanicyzm dr Michał Piekarski SOBOTA, 11 GRUDNIA 2021 O 11:00 Wprowadzenie Praktyki badawcze w nauce można opisać w kategoriach odkrywania i opisywania mechanizmów. Wyjaśnienia mechanistyczne są stosowane z dużymi sukcesami w naukach biologicznych, fizycznych, neuronaukach, a także w naukach społecznych. Niedawno w obrębie mechanicyzmu pojawiła się dyskusja dotycząca konieczności włączenia w obręb wyjaśnień takich konstytutywnych komponentów jak […]

Filozofia a nauka i religia w ujęciu Alberta Einsteina

Polskie Towarzystwo Filozoficzne Oddział w Lublinie zaprasza na referat dra hab. Andrzeja Łukasika, prof. UMCS pt. Filozofia a nauka i religia w ujęciu Alberta Einsteina. Referat odbędzie się 28 października 2021 roku o godzinie 17.00 w budynku Wydziału Filozofii i Socjologii (Pl. Marii Curie-Skłodowskiej 4, sala nr 4). Odnośnik do transmisji na żywo referatu pt. “Filozofia a nauka i religia w ujęciu Alberta Einsteina” prof. Andrzeja Łukasika na platformie Zoom. […]

Geneza i zarys filozofii przyrody Feliksa Młynarskiego (1884-1972)

Feliks Młynarski, współcześnie znany szerzej przede wszystkim z faktu kierowania „okupacyjnym” Bankiem Emisyjnym w Polsce i sygnowania swym nazwiskiem będących w obiegu w Generalnym Gubernatorstwie złotówek (zwanych też „młynarkami”), był jednym z najważniejszych uczestników polskiego życia publicznego I połowy XX w., pozostaje też jednym z najmniej znanych. Polityk, konspirator i uczestnik polskiego ruchu niepodległościowego przełomu wieków, urzędnik odbudowującego się państwa, współpracownik Władysława Grabskiego i współautor jego reformy walutowej, wreszcie bankowiec i finansista, wiceprezes Banku Polskiego, członek i przewodniczący Komisji Finansowej Ligi Narodów, prezydent Banku Emisyjnego w Polsce – to tylko najważniejsze z ról, jakie przyszło mu pełnić w życiu publicznym. Ale był także absolwentem i doktorem filozofii…

Zapraszamy na posiedzenie naukowe Wydziału Filozoficznego Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, które odbędzie się 23 czerwca 2021 r. (środa) o godzinie 13.00 na platformie Teams. Na posiedzeniu naukowym prof. dr hab. Zenon Roskal wygłosi referat pt. Geneza i zarys filozofii przyrody Feliksa Młynarskiego (1884-1972).

Kontekst odkrycia księżyców planetoid

Szanowni Państwo Członkowie PTF, w imieniu Zarządu Oddziału Lubelskiego  PTF serdecznie zapraszamy na referat prof. dra hab. Zenona Roskala (KUL) pt. “Kontekst odkrycia księżyców planetoid”. Referat odbędzie się 11 czerwca 2021 roku o godzinie 15.00 w Auli Wydziału Filozofii i Socjologii (Pl. Marii Curie-Skłodowskiej 4). Spotkanie odbędzie się również wirtualnie na platformie Zoom Nazwa: Polskie Towarzystwo Filozoficzne Oddział […]

O mechanizmie rewolucji kwantowej i relatywistycznej w fizyce – Wojciech Sady

Na przełomie XIX i XX w. doszło do dwóch wielkich rewolucji w fizyce: mechanikę klasyczną zastąpiła teoria względności z jednej, a mechanika kwantowa z drugiej strony. Jak to było możliwe, że naukowcy zaczęli myśleć inaczej niż myśleli wcześniej? W obu przypadkach przełom dokonał się wyniku prac trzech pokoleń teoretyków (w przybliżeniu: Maxwell, Lorentz-Larmor-Poincaré, Einstein; Boltzmann-Planck, Einstein-Bohr, Heisenberg-Schrödinger-Dirac). Teoretycy pierwszego pokolenia, z zastanej wiedzy teoretycznej i nowych wyników eksperymentów wyprowadzili wnioski, które określić można mianem „anomalnych” (chodzi o anomalie teoretyczne, a nie doświadczalne). Stało się to poza zasięgiem ich świadomej kontroli; ich dociekaniami kierowały równania, mądrzejsze niejako od swych twórców i użytkowników. W drugim pokoleniu próbowano stosować te anomalne wnioski wraz z zasadami panującego stylu myślenia – ale musiano to robić w sposób eklektyczny, dokonując wyborów, gdyż wszystkich dostępnych na rynku idei twierdzeń stosować się nie udawało. Rewolucja naukowa dokonała się, gdy młodzi fizycy trzeciego pokolenia użyli niegdysiejszych „anomalnych” wniosków jako autonomicznych zasad – a uwzględniając kolejne wyniki eksperymentów zbudowali nowe naukowe programy badawcze.

Dlaczego fizyce brakuje wyobraźni – Sabine Hossenfelder

Fizyka teoretyczna, z jej zakrzywionymi czasoprzestrzeniami, czarnymi dziurami i cząstkami wirtualnymi, sięga do granic ludzkiej wyobraźni. Jednak mimo intensywnych wysiłków badaczy, ostatnie dekady nie przyniosły wyczekiwanego przełomu w objaśnianiu cząstek elementarnych ani w próbach kwantowania grawitacji. Czy dotarliśmy do granic poznania, czy też obecnym fizykom w pewnym sensie… brakuje wyobraźni? O tym, co jest nie tak ze współczesną fizyką opowie gość festiwalu – dr Sabine Hossenfelder.