Czym jest filozofia przyrody?

Filozofia przyrody (łac. philosophia naturalis, cosmologia) była pierwszym obszarem rozważań filozoficznych w starożytnej Grecji. Z czasem, tematyka filozoficznoprzyrodnicza stała się tylko jednym, choć bardzo istotnym, z działów filozofii. Filozofia przyrody jest również prekursorką nowożytnej nauki, która się z niej wyodrębniła i uniezależniła.
Początkowo filozofia przyrody zajmowała się wszystkimi zagadnieniami współczesnej nauki, rozpatrywanymi jednak najczęściej metodami filozoficznymi. Filozofia, rozumiana jako umiłowanie mądrości, wiązała się z dążeniem do zrozumienia funkcjonowania wszechświata. Miała ona wtedy jednak charakter spekulatywny i brakowało w niej rozwiniętej metodologii badań i rygoryzmu obserwacji. Stopniowo jednak empiryczne badanie rzeczywistości materialnej wyodrębniało się z głównego nurtu badań filozoficznych. W XVII w. nastąpiło rozdzielenie filozofii i nauki. Jeszcze do XIX wieku wielu naukowców było jednocześnie filozofami.

Współczesna filozofia przyrody

zajmuje się rozważaniami nad rzeczywistością materialną, opierając się o dorobek nauk empirycznych, uwzględniając ich metodologię i historię nauki. Podejmuje również problemy pomijane przez nauki empiryczne lub też zajmuje holistyczne stanowisko wobec człowieka i natury.
Od filozofii przyrody należy też odróżnić filozofię nauki, która za swój przedmiot bierze samą naukę, a nie przyrodę. Filozoficzna refleksja nad nauką obejmuje jej krytykę i analizę jej metod badawczych, a także badanie języka nauki.
Zagadnienia występujące we współczesnej filozofii przyrody:

  • problem elementarnych składników materii;
  • natura czasu;
  • natura przestrzeni;
  • problemy nieskończoności czasu i przestrzeni;
  • problemy prawidłowości zachodzących w przyrodzie, przyczynowości, determinizmu i indeterminizmu;
  • istota życia, jego geneza i ewolucja;
  • problem świadomości;
  • problem matematyczności przyrody;
  • podstawowe założenia filozoficzne nauk empirycznych;
  • filozoficzne interpretacje teorii naukowych.

Ostatnie wpisy

Geneza i zarys filozofii przyrody Feliksa Młynarskiego (1884-1972)

Feliks Młynarski, współcześnie znany szerzej przede wszystkim z faktu kierowania „okupacyjnym” Bankiem Emisyjnym w Polsce i sygnowania swym nazwiskiem będących w obiegu w Generalnym Gubernatorstwie złotówek (zwanych też „młynarkami”), był jednym z najważniejszych uczestników polskiego życia publicznego I połowy XX w., pozostaje też jednym z najmniej znanych. Polityk, konspirator i uczestnik polskiego ruchu niepodległościowego przełomu wieków, urzędnik odbudowującego się państwa, współpracownik Władysława Grabskiego i współautor jego reformy walutowej, wreszcie bankowiec i finansista, wiceprezes Banku Polskiego, członek i przewodniczący Komisji Finansowej Ligi Narodów, prezydent Banku Emisyjnego w Polsce – to tylko najważniejsze z ról, jakie przyszło mu pełnić w życiu publicznym. Ale był także absolwentem i doktorem filozofii…

Zapraszamy na posiedzenie naukowe Wydziału Filozoficznego Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, które odbędzie się 23 czerwca 2021 r. (środa) o godzinie 13.00 na platformie Teams. Na posiedzeniu naukowym prof. dr hab. Zenon Roskal wygłosi referat pt. Geneza i zarys filozofii przyrody Feliksa Młynarskiego (1884-1972).

Print Friendly, PDF & Email

Three-year postdoc position in History and Philosophy of Science

Three-year postdoc position in History and Philosophy of Science, deadline 22 June The Department of Philosophy and Ethics in Administration at Warsaw University of Technology offers an up to three-year, full-time, research-only post-doctoral position in History and Philosophy of Science, broadly conceived. The applicant’s specialisation and research interests will be congenial to the topic of the research project […]

Print Friendly, PDF & Email

XIV Warsztaty Filozofii Przyrody. Rejestracja uczestnictwa biernego

Uprzejmie przypominamy, że rejestracja uczestnictwa biernego (bez wystąpienia) na XIV Warsztaty Filozofii Przyrody możliwa jest tylko do poniedziałku, 14 czerwca 2021 r. Szanowni Państwo, Sekcja Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych Polskiego Towarzystwa Filozoficznego zaprasza na XIV Warsztaty Filozofii Przyrody, które odbędą się w Domu Pracy Twórczej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Kazimierzu Dolnym w dniach 01 – 04 lipca 2021 r. W czasie Warsztatów odbędzie się Krajowy Zjazd […]

Print Friendly, PDF & Email
Więcej wpisów
Zapraszam na
Latest posts by Andrzej Zykubek (see all)