Czym jest filozofia przyrody?

Filozofia przyrody (łac. philosophia naturalis, cosmologia) była pierwszym obszarem rozważań filozoficznych w starożytnej Grecji. Z czasem, tematyka filozoficznoprzyrodnicza stała się tylko jednym, choć bardzo istotnym, z działów filozofii. Filozofia przyrody jest również prekursorką nowożytnej nauki, która się z niej wyodrębniła i uniezależniła.
Początkowo filozofia przyrody zajmowała się wszystkimi zagadnieniami współczesnej nauki, rozpatrywanymi jednak najczęściej metodami filozoficznymi. Filozofia, rozumiana jako umiłowanie mądrości, wiązała się z dążeniem do zrozumienia funkcjonowania wszechświata. Miała ona wtedy jednak charakter spekulatywny i brakowało w niej rozwiniętej metodologii badań i rygoryzmu obserwacji. Stopniowo jednak empiryczne badanie rzeczywistości materialnej wyodrębniało się z głównego nurtu badań filozoficznych. W XVII w. nastąpiło rozdzielenie filozofii i nauki. Jeszcze do XIX wieku wielu naukowców było jednocześnie filozofami.

Współczesna filozofia przyrody

zajmuje się rozważaniami nad rzeczywistością materialną, opierając się o dorobek nauk empirycznych, uwzględniając ich metodologię i historię nauki. Podejmuje również problemy pomijane przez nauki empiryczne lub też zajmuje holistyczne stanowisko wobec człowieka i natury.
Od filozofii przyrody należy też odróżnić filozofię nauki, która za swój przedmiot bierze samą naukę, a nie przyrodę. Filozoficzna refleksja nad nauką obejmuje jej krytykę i analizę jej metod badawczych, a także badanie języka nauki.
Zagadnienia występujące we współczesnej filozofii przyrody:

  • problem elementarnych składników materii;
  • natura czasu;
  • natura przestrzeni;
  • problemy nieskończoności czasu i przestrzeni;
  • problemy prawidłowości zachodzących w przyrodzie, przyczynowości, determinizmu i indeterminizmu;
  • istota życia, jego geneza i ewolucja;
  • problem świadomości;
  • problem matematyczności przyrody;
  • podstawowe założenia filozoficzne nauk empirycznych;
  • filozoficzne interpretacje teorii naukowych.

Ostatnie wpisy

Geneza i zarys filozofii przyrody Feliksa Młynarskiego (1884-1972)

Feliks Młynarski, współcześnie znany szerzej przede wszystkim z faktu kierowania „okupacyjnym” Bankiem Emisyjnym w Polsce i sygnowania swym nazwiskiem będących w obiegu w Generalnym Gubernatorstwie złotówek (zwanych też „młynarkami”), był jednym z najważniejszych uczestników polskiego życia publicznego I połowy XX w., pozostaje też jednym z najmniej znanych. Polityk, konspirator i uczestnik polskiego ruchu niepodległościowego przełomu wieków, urzędnik odbudowującego się państwa, współpracownik Władysława Grabskiego i współautor jego reformy walutowej, wreszcie bankowiec i finansista, wiceprezes Banku Polskiego, członek i przewodniczący Komisji Finansowej Ligi Narodów, prezydent Banku Emisyjnego w Polsce – to tylko najważniejsze z ról, jakie przyszło mu pełnić w życiu publicznym. Ale był także absolwentem i doktorem filozofii…

Zapraszamy na posiedzenie naukowe Wydziału Filozoficznego Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, które odbędzie się 23 czerwca 2021 r. (środa) o godzinie 13.00 na platformie Teams. Na posiedzeniu naukowym prof. dr hab. Zenon Roskal wygłosi referat pt. Geneza i zarys filozofii przyrody Feliksa Młynarskiego (1884-1972).

Print Friendly, PDF & Email

Ulepszanie poznawcze człowieka: fikcja czy rzeczywistość? Fikcja czy rzeczywistość? Debata online

nstytut Filozofii Akademii Ignatianum w Krakowie zaprasza na debatę pt. “Ulepszanie poznawcze człowieka: fikcja czy rzeczywistość?” Wokół książki pod redakcją Piotra Duchlińskiego i Grzegorza Hołuba pt. Ulepszanie poznawcze człowieka. Perspektywa filozoficzna (WAM, Kraków 2021) czwartek, 24 czerwca 2021 godz. 17:00.

Wprowadzenie: dr hab. Piotr Duchliński, prof. AIK i ks. dr hab. Grzegorz Hołub, prof. UPJP2
dr hab. Robert Poczobut, prof. UwB O narządach i narzędziach poznawczych w kontekście problemu poznawczego ulepszania człowieka
dr hab. Anna Bugajska, prof. AIK Między technologią a utopią: usprawnienie kognitywne a ulepszanie poznawcze
dr Artur Gunia (UJ) Klasyfikacja metod wzmacniania poznawczego – dlaczego w debatach (bio) etycznych nie należy rozpatrywać kwestii usprawniania człowieka całościowo
dr hab. Zbigniew Wróblewski, prof. KUL Gdy początek staje się końcem. Uwagi na temat natury człowieka

Print Friendly, PDF & Email

Ulepszanie poznawcze człowieka. Perspektywa filozoficzna

„Tematem przewodnim wszystkich tekstów jest problem ulepszania człowieka, ideowo mieszczący się w szeroko rozumianym nurcie transhumanizmu. Nurt ten postuluje celowe dążenie do poprawiania ludzkiej natury, choć owo poprawianie może być rozumiane bardzo odmiennie: od ograniczonych interwencji terapeutycznych, przez intensyfikowanie naturalnych cech o różnym charakterze (np. wydłużanie życia, ulepszanie zdolności kognitywnych), aż po dążenie do wykreowania jakościowo odmiennej podmiotowości, w jakichś istotnych aspektach lepszej od człowieka. […]

Print Friendly, PDF & Email
Więcej wpisów
Zapraszam na
Latest posts by Andrzej Zykubek (see all)