Autor: Andrzej Zykubek

Andrzej Zykubek, biolog i filozof, nauczyciel i miłośnik filozofii przyrody, dyskutujący ewolucjonista, zainteresowany genezą życia i umysłu poszukiwacz zatrudniony w Katedrze Filozofii Nauk Przyrodniczych KUL. Sympatyk torfowisk, rowerów i górskich wędrówek, wypraw kajakowych i bardzo dobrej muzyki. Wieloletni Członek Komitetu Organizacyjnego i organizator Lubelskiego Festiwalu Nauki, a także wielu konferencji naukowych, wykładów i warsztatów. Prowadzi kilka stron www i serwisów społecznościowych, m.in. Wydziału Filozofii KUL i kognitywistyki KUL. Wbrew pseudonimowi nadanemu mu przez studentów lubi innych przedstawicieli gatunku Homo sapiens sapiens.
Metodologia nauk. Cz. I. Czym jest nauka? Cz. II. Typy nauk

Metodologia nauk. Cz. I. Czym jest nauka? Cz. II. Typy nauk

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in książka

„Metodologia nauk” należy do serii wydawniczej „Dydaktyka Filozofii”, której zamiarem jest przedstawienie poszczególnych dyscyplin filozoficznych dla wykładowców filozofii. Seria ta, choć przede wszystkim dedykowana wykładowcom seminariów, nie jest bynajmniej przejawem myślenia wyznaniowego, ale rzetelnie przedstawia zarówno bogactwo dokonań w długich dziejach filozofii, jak też aktualny dyskurs filozoficzny. Poszczególne artykuły noszą specyfikę poglądów i stylu poszczególnych Autorów, oddających kompetentnie i rzetelnie omawiane wątki.

Niniejszy tom podejmuje problematykę z zakresu metodologii nauk, a właściwie funkcjonowanie rozwijającej się dynamicznie filozofii nauki. Całość zagadnień zgrupowana jest w dwóch częściach zatytułowanych „Czym jest nauka?” i „Typy nauk”.

Ontologia. Materializm i jego granice – Marek Łagosz

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in książka

  Zamiarem moim jest przedstawienie książki, która byłaby pracą koncepcyjną, pogłębioną analizą wchodzącą w środek niektórych ważnych problemów ontologicznych oraz względnie całościową interpretacją bytu realnego, a jednocześnie – mogłaby służyć jako swoisty przewodnik wprowadzający w podstawowe zagadnienia ontologii. Podejmowane tu problemy nie wyczerpują – rzecz jasna – wszystkich ważnych zagadnień ontologicznych (chociaż większości chyba „dotykają”); z pewnością jednak są to problemy – jak […]

Korespondencja Adama Adamandego Kochańskiego i Gotfrieda Wilhelma Leibniza z lat 1670-1698

Korespondencja Adama Adamandego Kochańskiego i Gotfrieda Wilhelma Leibniza z lat 1670-1698

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in książka

Podziw budzi różnorodność tematów podejmowanych przez obu uczonych. Leibniz prezentuje Kochańskiemu swoje opracowanie rachunku różniczkowego, dzieli się z nim, w całkowitym zaufaniu, swoim wynalazkiem „maszyny arytmetycznej”. Zachęca też Kochańskiego do poznawania Chin, próbuje wraz z nim budować naukę o pochodzeniu narodów, tworzyć podstawy języka uniwersalnego. Kochański z kolei w listach do Leibniza porusza kwestie związane z perpetuum mobile, podaje opisy konstrukcji maszyn własnego pomysłu i pyta o ich ocenę.

Naukowcy i ich odkrycia. XVI-XX wiek – John Gribbin

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in książka

Moim celem jest nakreślenie postępu zachodniej nauki od czasów renesansu do końca XX w. Oznacza to, że odsuwam na bok osiągnięcia starożytnych Greków, Chińczyków oraz arabskich naukowców i filozofów, którzy wykonali wielką pracę, poszukując wiedzy na temat naszego świata, w czasie gdy Europejczycy przeżywali okres średniowiecza. Oznacza to jednak również, że opowiadana przeze mnie historia jest spójna, z jasno określonym początkiem zarówno w czasie, jak i przestrzeni, przedstawia bowiem rozwój światopoglądu, który leży w sercu naszego dzisiejszego rozumienia Wszechświata oraz naszego w nim miejsca. Okazało się, że ludzkie życie nie różni się niczym od innych form życia na Ziemi. Jak ustaliła praca Karola Darwina i Alfreda Wallacea, wszystko, co jest potrzebne, aby ameba przeistoczyła się w istotę ludzką, to proces ewolucji przez selekcję naturalną i mnóstwo czasu.

XIII Warsztaty Filozofii Przyrody – Ciążeń 2019. Galeria zdjęć

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in Warsztaty Filozofii Przyrody

W dniach 27-30 VI 2019 r. w niewątpliwie jednym z najciekawszych i największych założeń reprezentujących rokokową architekturę na terenie Wielkopolski – w zespole pałacowym w Ciążeniu – odbyły się XIII Warsztaty Filozofii Przyrody.

W czasie Warsztatów, w których wzięło udział 30 uczestników z różnych ośrodków naukowych w Polsce omówiono aktualny stan badań w zakresie filozofii przyrody, przedstawiono informacje o planowych konferencjach, inicjatywach wydawniczych, scharakteryzowano obecność Sekcji na Zjeździe Filozoficznym w Lublinie (Sekcja Filozofii Przyrody i Filozofii Przyrodoznawstwa; Panel dyskusyjny „Naturalizm-Nadnaturalizm”), a także wygłoszono 14 bardzo interesujących referatów.

Podczas Warsztatów uczciliśmy również naszego Mistrza i Wspaniałego Kolegę – Prof. Pawła Zeidlera, który w tym roku obchodzi piękny Jubileusz.

Przyrodoznawstwo – Filozofia – Teologia. Obszary i perspektywy dialogu. Zaproszenie

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in konferencja

Problematyka wzajemnych relacji zachodzących między naukami przyrodniczymi, filozofią i teologią jest wciąż szeroko dyskutowana w środowiskach naukowych i nadal wywołuje wiele kontrowersji oraz nieporozumień. Jednocześnie spora część przedstawicieli wymienionych dziedzin skłania się ku poszukiwaniu wspólnej płaszczyzny dialogu służącego budowaniu spójnej wizji świata. Polskie doświadczenie wspomnianego dialogu wydaje się jeszcze nadal zbyt skromne, choć w ostatnim czasie nabiera dynamiki. Organizatorzy międzynarodowej […]

Tajemnicza przyczynowość

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in artykuł

W jednym z najbardziej intrygujących fragmentów Traktatu o naturze ludzkiej David Hume stwierdza, że podejmowanie problemów filozoficznych prowadzi często do pogrążenia się w najgłębszych ciemnościach. Choć ten mrok mogą rozproszyć rozrywki życia codziennego, pokroju gry w tryktraka i rozmów z przyjaciółmi, to przejmujące pytanie o przyczyny mojego własnego istnienia nie traci na znaczeniu i domaga się odpowiedzi. Być może podobne refleksje towarzyszyły Immanuelowi Kantowi, gdy wbijał do łuzy stołu bilardowego kolejną bilę i zastanawiał się, czy naprawdę jest tak, że to przyczynowość stanowi podstawowy mechanizm przebiegu tej gry. Dla obu myślicieli przyczynowość okazała się z pewnością wymagającym przeciwnikiem.

XI Polski Zjazd Filozoficzny. Do 17 czerwca 2019 został przedłużony termin rejestracji i nadsyłania abstraktów

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in Polski Zjazd Filozoficzny

Komitet Organizacyjny XI Polskiego Zjazdu Filozoficznego w odpowiedzi na prośby P.T. Uczestników przedłużył termin rejestracji i nadsyłania zgłoszeń w tegorocznej edycji Zjazdu do poniedziałku, 17 czerwca 2019 r.

Uprzejmie prosimy o przekazanie tej informacji Państwa Współpracownikom, Doktorantom i Studentom.

Pozaempiryczne kryteria oceny teorii w kosmologicznej praktyce badawczej - Dariusz Dąbek

Pozaempiryczne kryteria oceny teorii w kosmologicznej praktyce badawczej – Dariusz Dąbek

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in doktoraty i habilitacje, książka

Pozaempiryczne kryteria oceny teorii w kosmologicznej praktyce ba­dawczej – Dariusz Dąbek Współcześnie naukowy charakter kosmologii nie jest kwestionowany. Toczą się jednak dyskusje, na jakiej podstawie uznano taki jej status i czy wszystkie jej konstrukty teoretyczne spełniają kryteria stawiane zwykle strukturom naukowym. Jednym z powszechnie uznawanych tego typu wymogów jest empiryczna testowalność. Problem polega na tym, że wśród kosmologów nie ma zgody co do tego, jak […]

Matematycznie niemożliwe syntetyczne białkowe klatki

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in artykuł

Matematyk powiedziałby, że taki 24-ścian może i da się złożyć z 24 pięciokątów, ale nie z samych 11-kątów. 11-kąty bowiem to nie są figury, które wystarczą, aby zbudować wielościan. Co jednak nie jest możliwe w sztywnym świecie matematyki, jest – jak się okazuje – możliwe do wykonania w świecie giętkich białek. Białka są bowiem na tyle elastyczne, że drobne nieregularności, jakie w bryle występują, udaje się łatwo zatuszować. Co więc matematykom wydawało się niemożliwe, udało się wykonać biologom.

Mózg władca czasu Dlaczego dzień może być krótszy niż godzina, a minuta dłuższa od dnia - Dean Buonomano

Mózg władca czasu Dlaczego dzień może być krótszy niż godzina, a minuta dłuższa od dnia – Dean Buonomano

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in książka

Niewiele jest pytań tak kłopotliwych i głębokich, jak te dotyczące czasu. Filozofowie głowią się, czym jest czas i czy to pojęcie oznacza pojedynczy moment, czy pełny wymiar. Fizycy borykają się z pytaniami, dlaczego czas wydaje się płynąć tylko w jednym kierunku, czy możliwe są podróże w czasie, a nawet czy czas w ogóle istnieje. Luminarze neuronauki i psychologii natomiast uporczywie starają się pojąć, co to znaczy „czuć” upływ czasu, jak informuje nas o tym mózg i dlaczego ludzie jako jedyni dysponują zdolnością umysłowej projekcji samych siebie w przyszłość. Pojęcie czasu stanowi również sedno kwestii wolnej woli: czy przyszłość stanowi otwartą drogę, czy może jest ona z góry przesądzona na podstawie przeszłości?

Maszyny Leonarda. Niezwykłe wynalazki i tajemnice rękopisów Leonarda da Vinci

Maszyny Leonarda. Niezwykłe wynalazki i tajemnice rękopisów Leonarda da Vinci

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in książka

Maszyny Leonarda. Niezwykłe wynalazki i tajemnice rękopisów Leonarda da Vinci 2 maja 2019 roku minęło 500 lat od śmierci jednego z największych geniuszy, wynalazców i artystów w dziejach ludzkości. Zainteresowanie dokonaniami naukowymi i technicznymi oraz tajemnicami ukrytymi w jego rękopisach nie maleje. Na całym świecie otwierane są wystawy prezentujące kodeksy i dzieła mistrza da Vinci, poczty drukują okolicznościowe serie znaczków, mnożą się objazdowe wystawy modeli jego wynalazków, ukazują się […]

Yuval Noah Harari Homo deus Krótka historia jutra

Homo deus. Krótka historia jutra – Yuval Noah Harari

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in książka

Ludzie rzadko zadowalają się tym, co mają. Najczęstszą reakcją ludzkiego umysłu na osiągnięcie czegoś nie jest zadowolenie, ale pragnienie sięgnięcia po jeszcze więcej. Ludzie zawsze poszukują czegoś lepszego, większego, smaczniejszego. Kiedy ludzkość posiądzie ogromne nowe możliwości i kiedy w końcu zniknie zagrożenie głodem, zarazą i wojną, czym się wtedy zajmiemy? Co będą robić całymi dniami naukowcy, inwestorzy, bankierzy i prezesi? Pisać wiersze?

Bóg. Błędna hipoteza

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in książka

Victor J. Stenger, amerykański fizyk i filozof, rozwija popularną w środowisku neoateistycznym myśl, że Boga, takiego jakim się jawi w religii judeochrześcijańskiej i w islamie, należy traktować jak hipotezę naukową. Analizując akt stworzenia człowieka i wszechświata w świetle odkryć fizyki i astronomii, poszukuje argumentów za istnieniem Boga oraz nieśmiertelnej duszy. Bóg. Błędna hipoteza to odważna, kontrowersyjna i najbardziej znana książka Stengera, o której Richard Dawkins powiedział, że wiele jej zawdzięcza.

Święty Tomasz z Akwinu a ewolucja

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in książka

Moim celem było zebranie wszystkich argumentów, które spotkałem u proewolucyjnych autorów tomistycznych. Być może w przyszłości pojawią się jeszcze nowe. Niemniej myślę, że na te podstawowe, które wysuwają katoliccy autorzy już od przeszło stu lat, Czytelnik znajdzie odpowiedź w tej publikacji. Ponadto z tego, co mi wiadomo, jest to pierwsza próba całościowego podejścia do zagadnienia Tomasz a ewolucja z pozycji biblijnych i klasycznie chrześcijańskich. Zatem moim celem jest udzielenie wyczerpującej, choć syntetycznej odpowiedzi katolickim badaczom promującym tezę, jakoby naukę Tomasza (wraz z klasyczną metafizyką) można było uzgodnić z teorią makroewolucji biologicznej. Opisany przeze mnie kontekst współczesnej debaty na temat św. Tomasza i ewolucji dotyczy myśli zachodniej, zwłaszcza amerykańskiej. W Polsce temat nie budzi takich emocji, ponieważ rozwój myśli kościelnej poszedł u nas nieco innym torem.

Status moralny. Obowiązki wobec osób i innych istot żywych

Posted Andrzej ZykubekLeave a commentPosted in książka

Istot posiadających status moralny nie możemy traktować w sposób dowolny, gdyż mamy wobec nich obowiązki wynikające z moralności. Co jednak decyduje o tym, komu lub czemu przypisujemy status moralny? Życie, odczuwanie, osobowość czy rola organizmu w środowisku naturalnym bądź społecznym? Mary Anne Warren nie ogranicza się do jednego kryterium, lecz kwestię statusu moralnego rozpatruje wieloaspektowo. Każde kryterium omawia niezwykle skrupulatnie, co czyni z jej książki kompendium, wyjątkową lekturę dla osób chcących wyrobić sobie opinię lub poszukujących argumentów na poparcie własnych poglądów.