Elżbieta Drozdowska: Czy mechanika kwantowa wymaga zmiany logiki?

Elżbieta Drozdowska: Czy mechanika kwantowa wymaga zmiany logiki?

Gdy mechanika kwantowa, ze swoim indeterminizmem i niedookreśleniem wartości wielkości fizycznych, ujrzała światło dzienne w latach 20. XX wieku, wielu ludzi sądziło, że przeczy ona zdrowemu rozsądkowi i dotychczasowej fizyce. Pojawiły się nawet podejrzenia, że może ona podważać klasyczną dwuwartościową logikę. Skąd się te przypuszczenia wzięły? I czy przetrwały próbę czasu? Elżbieta Drozdowska: Czy mechanika kwantowa wymaga zmiany logiki? Jednym […]

Rzeczywistość kwantowa. Filozofuj! 2022 nr 1 (43)

Filozofię i naukę zawsze napędzało podejrzenie, że nasza wiedza o świecie jest niekompletna. Owa nieufność wobec przekonania o pełnym wyjaśnieniu natury bytu wypływa nie tylko z uświadomienia sobie faktu, że jako istoty ludzkie jesteśmy podatni na błędy poznawcze. Istotną rolę odgrywa tutaj również przeświadczenie, że świat, w którym żyjemy, jest czymś tak wysoce skomplikowanym, że być może nigdy nie będziemy w stanie „zamknąć” go w precyzyjnie zdefiniowanych terminach jakiejkolwiek, nawet najbardziej wyszukanej teorii. To wszystko nie zmienia jednak faktu, że wciąż próbujemy odkryć to, co wydaje się znajdować poza naszym zasięgiem. Gdy dochodzi do takiego odkrycia, najczęściej towarzyszy mu swego rodzaju euforia i naukowy optymizm. Jest on zrozumiały, jeśli udało nam się w końcu ujawnić głęboko ukryty aspekt naszego świata. Często dopiero później zaczynamy sobie zdawać sprawę z tego, że nie jesteśmy w stanie w pełni zrozumieć, co właściwie udało nam się odsłonić. Wydaje się, że z taką sytuacją mamy do czynienia, gdy zmagamy się z mechaniką kwantową.

„Rzeczywistość kwantowa” to 43. numer „Filozofuj!”, czasopisma popularnonaukowego o filozofii.

Tajemnicza przyczynowość

W jednym z najbardziej intrygujących fragmentów Traktatu o naturze ludzkiej David Hume stwierdza, że podejmowanie problemów filozoficznych prowadzi często do pogrążenia się w najgłębszych ciemnościach. Choć ten mrok mogą rozproszyć rozrywki życia codziennego, pokroju gry w tryktraka i rozmów z przyjaciółmi, to przejmujące pytanie o przyczyny mojego własnego istnienia nie traci na znaczeniu i domaga się odpowiedzi. Być może podobne refleksje towarzyszyły Immanuelowi Kantowi, gdy wbijał do łuzy stołu bilardowego kolejną bilę i zastanawiał się, czy naprawdę jest tak, że to przyczynowość stanowi podstawowy mechanizm przebiegu tej gry. Dla obu myślicieli przyczynowość okazała się z pewnością wymagającym przeciwnikiem.

Informacja, wiedza, logika – Zbigniew Tworak

Istnieje swoisty urodzaj prac poświęconych pojęciom informacji i procesu informacyjnego, podejmujących kwestie teoretyczne, metodologiczne i prak­tyczne. Różnorodność dyskusji sprawia wrażenie „Wieży Babel”, a nawet wy­wołuje odczucie stresu. W niniejszej książce przedstawione zostaną najważniej­sze formalne teorie informacji, które można uważać za klasyczne. Starałem się, aby była ona w miarę możliwości przystępnie napisana. Niemniej niezbędne jest pewne przygotowanie logiczno-matematyczne. Przedstawiona praca może być wykorzystana przez studentów kierunków filozoficznych oraz innych kierunków zainteresowanych zawartą w niej problematyką, zwłaszcza pojęciami informacji i wiedzy oraz ich powiązaniami.

Logika. Kolejny interesujący tom w serii Dydaktyka filozofii

Nakładem Wydawnictwa KUL ukazał się kolejny tom w serii Dydaktyka filozofii (kul.pl/dydaktyka.filozofii) pt. Logika.

Monografia, wzorem wcześniejszych tomów serii „Dydaktyka Filozofii”, jest próbą ujęcia natury i podstawowych zagadnień logiki w całym bogactwie odniesień filozoficznych i światopoglądowych tej dyscypliny. Jest więc próbą zrozumienia logiki i jej roli w kulturze filozoficznej, teologicznej, intelektualnej. Prezentowany tom ma być pomocą w zrozumieniu natury logiki, jej miejsca wśród nauk oraz jej odniesień filozoficznych i w zakresie niektórych elementów kultury naukowej, w pewnej mierze światopoglądowych. Książka jest podzielona na dwie części omawiające kolejno „Naturę logiki” oraz „Kulturę logiczną”.

In Praise of Belief Bases: Logics of Mental Attitudes without Possible Worlds – Prof. Emiliano Lorini

In Praise of Belief Bases: Logics of Mental Attitudes without Possible Worlds – Prof. Emiliano Lorini

Wydział Filozofii i Kognitywistyka KUL zapraszają we czwartek, 7 czerwca 2018 r. na wykład gościnny Prof. Emiliano Lorini pt. In Praise of Belief Bases: Logics of Mental Attitudes without Possible Worlds. Wykład rozpocznie się godz. 10.30 w sali CTW-114.   In Praise of Belief Bases: Logics of Mental Attitudes without Possible Worlds Abstract We introduce a new semantics for a logic of explicit and […]

VI Ogólnopolski Konkurs Logiczny. Etap finałowy

Wydział Filozofii KUL i Fundacja Rozwoju KUL zapraszają 19 kwietnia 2018 r. na Etap finałowy VI Ogólnopolskiego Konkursu Logicznego.   VI Ogólnopolski Konkurs Logiczny Etap finałowy Zmagania finałowe 09.00 Przyjęcia uczestników konkursu [s. GG236] 10.00 Zmagania finałowe 10.00 Spotkanie władz Wydziału oraz pracowników Katedry Logiki z nauczycielami Wykłady w ramach LX Tygodnia Filozoficznego 12.30 Marek Lechniak – Logika […]

Konferencja Zastosowania Logiki w Filozofii i Podstawach Matematyki

XXIII Konferencja Zastosowania Logiki w Filozofii i Podstawach Matematyki

W dniach od 7 do 11 maja 2018 odbędzie się  XXIII konferencja z cyklu Zastosowania Logiki w Filozofii i Podstawach Matematyki. Organizatorami spotkania są, tradycyjnie, Katedra Logiki i Metodologii Nauk Uniwersytetu Wrocławskiego, Instytut Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Opolskiego oraz Instytut Matematyki Uniwersytetu Śląskiego. Patronat nad konferencją sprawuje Polskie Towarzystwo Logiki i Filozofii Nauki. Miło jest nam poinformować, że zaproszonym gościem zbliżającej się konferencji […]

II Konferencja Filozofii Nauki i Metod Formalnych w Filozofii

II Konferencja Filozofii Nauki i Metod Formalnych w Filozofii

Szanowni Państwo, w 2016 roku w Krakowie odbyła się pierwsza edycja Konferencji Filozofii Nauki i Metod Formalnych w Filozofii (KFNiMFF), zorganizowana pod patronatem Polskiego Towarzystwa Logiki i Filozofii Nauki. Pragniemy kontynuować rozpoczętą tradycję i zapraszamy do udziału w drugiej edycji konferencji, która odbędzie się 22-23 listopada 2017 r. na KUL-u w Lublinie. Podobnie, jak w zeszłym roku konferencja ma służyć integracji polskiego środowiska filozofów nauki, a jej tematyka […]

LIX Tydzień Filozoficzny – Źródła filozofii europejskiej

W dniach 3-7 kwietnia 2017 na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II odbędzie się 59. Tydzień Filozoficzny. Początki Tygodnia sięgają 1958 roku, co czyni go jednym z najstarszych tego typu wydarzeń w Polsce. Koło Filozoficzne Studentów KUL, będące głównym organizatorem, gościło przez ten czas wielu wybitnych przedstawicieli filozofii polskiej, wśród których wymienić można Romana Ingardena, Tadeusza Czeżowskiego, Władysława Tatarkiewicza, Józefa Tischnera […]