Sekcja Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych Polskiego Towarzystwa Filozoficznego
Sekcja Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych Polskiego Towarzystwa Filozoficznego
Pojedynczy złamany trzonowiec znaleziony w smaganym wiatrem skalnym schronie w południowo-wschodniej Francji może przesunąć wiedzę o pierwszych śladach człowieka współczesnego w Europie o prawie 10.000 lat.
William Dembski i Michael Ruse przedstawiają wyczerpujący i wyważony przegląd debaty dotyczącej biologicznych początków – kontrowersyjnej dialektyki toczonej od czasu publikacji książki Darwina O powstawaniu gatunków w 1859 roku. Czy obecność projektu w organizmach jest rezultatem niekierowanych sił przyrodniczych? Czy może jednak mamy do czynienia z zamysłem i teleologią, a jeżeli tak, to czy ten projekt jest wykrywalny empirycznie, a tym samym podlega badaniom naukowym? Zasadniczo […]
The Vienna Circle and the Lvov-Warsaw School Online Workshop in the History of Logic and Analytic Philosophy February 12-13, 2022 Link to all sessions: https://us02web.zoom.us/j/89948844838 The Worksop presents two groups of early analytic philosophy: the Lvov-Warsaw School and the Vienna Circle as well as interactions between them. It is an event accompanying the […]
Empiryści logiczni i Popper chcieli nauki oczyszczonej z metafizyki. Kuhn (1962) wykazał, że bez metafizyki – czyli empirycznie niesprawdzalnych założeń – nie ma nauki. Wykorzystali to m.in. kreacjoniści „naukowi”, którzy twierdzili, że teoria ewolucji wydaje się lepsza od teorii rozumnego projektanta tylko dlatego, że wcześniej przyjęto metafizyczne założenia naturalistyczne. Mahner (2007) odpowiedział na to, że istnieje „dobra” metafizyka i to ona czyni dany system przekonań naukowym. A zatem o naukowości ma decydować to, co teoria (milcząco) twierdzi o świecie, ale co jest empirycznie niesprawdzalne. […]
Tymczasem – i tego twierdzenia będę bronił – bardzo wiele z tego, co naukowcy twierdzą o świecie, jest prawdą – w sensie zgodności z rzeczywistością. Mało tego, właśnie dzięki systematyczności badań wiemy, że jest prawdą.
Naukowe są, w pierwszym rzędzie, nie teorie, ale prace badawcze. Naukowość teorii jest pochodna względem naukowości badań: teorie są naukowe, jeśli mają udane – naukowe – zastosowania. Badania każdorazowo oparte są na już posiadanej wiedzy. Naukowe są badania, w trakcie których układy eksperymentalne buduje się w oparciu o twierdzenia, o których wiemy, że są prawdziwe, a nowe twierdzenia wywnioskowuje się z tamtych twierdzeń i nowych wyników eksperymentów. A jeśli używamy założeń, których prawdziwość nie jest nam znana, to badania są naukowe, jeśli jasno zdajemy sobie z tego sprawę i uwzględniamy to gdy ogłaszamy wyniki swoich badań.
Zapraszamy do udziału w zdalnym posiedzeniu seminarium „Filozoficznych problemów wiedzy” w dniu 25 lutego br., godz. 11:30, w czasie którego referat nt. Prawdziwość jako kryterium demarkacji wygłosi Prof. Wojciech Sady (UŚ, Katowice).
Uprzejmie informujemy, że podczas posiedzenia online w dniu 27 stycznia 2022 r. Zarząd Sekcji Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych jednogłośnie podjął decyzję, że XV Warsztaty Filozofii Przyrody odbędą się w dniach 30 czerwca – 3 lipca 2022 r. w Ciążeniu, w Domu Pracy Twórczej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
O szczegółach spotkania będziemy Państwa informowali w oddzielnym zaproszeniu.
Polskie Towarzystwo Filozoficzne Oddział w Poznaniu zaprasza na wykład, który wygłosi Prof. Zbigniew Drozdowicz Wydział Antropologii i Kulturoznawstwa UAM Od naukowości do pseudonaukowości Wykład w trybie zdalnym odbędzie się w poniedziałek 7 lutego 2022 o godz. 18:00 Link do spotkania https://zoom.us/j/93931897764?pwd=QndaNXZ6T3VteUsyME82dHFrTVFpdz09 Meeting ID: 939 3189 7764 Passcode: 35zAc9 Podobne wpisy: A Singular Universe. Reflections from Physics for Philosophers of Nature Aktualność (neo)tomizmu […]
Zapraszamy na seminaria Pracowni Historii Nauk Przyrodniczych i Medycznych Instytutu Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. Podczas któreodbędzie się 2 lutego 2022 r. o godzinie 12.00 (online) dr hab. Anna Trojanowska, prof. PAN zaprezentuje temat: Rośliny lecznicze stosowane w czasie morowego powietrza opisane w Zielniku Szymona Syreniusza (1613). Zainteresowanych udziałem prosimy o kontakt z prof. Iwoną Arabas (iarabas@ihnpan.pl). Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii […]
Dla Finów Eero Mäntyranta jest ikoną. Biegacz narciarski siedem razy zdobył medale olimpijskie i pięć razy był medalistą mistrzostw świata. Nie miał sobie równych. Nic dziwnego, że wiele osób podejrzewało go o doping. Czemu zawdzięczał wybitne osiągnięcia? Co robił, że bił rywali na głowę? Czy był “superczłowiekiem”? Dopiero po latach okazało się, że wyjaśnienie tej medycznej zagadki tkwi… w genach. Niezwykłą historię Eero […]
Wydział Fizyki i Wydział Filozoficzny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zapraszają do udziału w XVIII Ogólnopolskiej Konferencji Filozofii Fizyki, która odbędzie się w trybie zdalnym na platformie Teams 4-5 marca 2022 r. Temat: Część i całość Mamy nadzieję, że spotkanie będzie okazją do przedstawienia ontologicznych, epistemologicznych i metodologicznych refleksji dotyczących relacji między obiektami fizycznymi a ich częściami, a także dylematów ich empirycznego badania […]
Jeden z wiodących filozofów umysłu jasno, lecz prowokująco argumentuje na rzecz całkowicie nowej teorii świadomości: panpsychizmu. Zrozumienie, w jaki sposób mózg wytwarza świadomość, to jedno z największych wyzwań współczesnej nauki. Część filozofów twierdzi, że świadomość to coś nadprogramowego, czego nie da się sprowadzić do fizycznej maszynerii mózgu. Inni uważają, że wyjaśnienie świadomości wymaga jedynie konsekwentnego wykorzystania metod, jakimi naukowcy posługiwali się do tej pory. […]
Kosmologia współczesna ma status nauki interdyscyplinarnej w tym sensie, że łączy dwie teorie, na bazie których wypracowywany jest model – standardowy model cząstek elementarnych i standardowy model kosmologiczny. Ta metodologiczna ewolucja dokonuje się dzięki doskonalonym narzędziom obserwacji (nowoczesne teleskopy, detektory, misje satelitarne). Efekty obserwacji naziemnych i satelitarnych dają się przedstawić między innymi w postaci map wielkoskalowej struktury Wszechświata, co pozwala […]
Fakt, że Canguilhem występuje zawsze w towarzystwie swoich francuskich kolegów i koleżanek powoduje, że nie jest, jak i mało kto z tego grona, uznawany za interesującego myśliciela przez tak zwaną analityczną filozofię nauki. Wynika to zapewne z ograniczonej dostępności francuskich prac oraz bariery językowej, która powoli zanika wraz z kolejnymi tłumaczeniami i artykułami omawiającymi poszczególnych myślicieli. Drugi powód jest pewnie o wiele bardziej istotny. Współczesną francuską filozofię […]
Twierdzi się, że ludzkość żyje obecnie w fazie antropocenu, globalizacji, w erze zagłady klimatycznej, epoce post-humanum lub w erze komputeryzacji. Cztery pierwsze z dominujących pięciu diagnoz świata są pesymistyczne: uznają teraźniejszość za okres tragiczny – inicjujący zmierzch cywilizacji lub nawet zagładę ludzkości spowodowaną narastaniem źle wytyczonych roszczeń, żądz i interesów oraz zwykłej głupoty części ludzi, w tym suwerenów. Mówi się, […]
Zmiana klimatu jest bez wątpienia jednym z poważniejszych, jeśli nie najpoważniejszym, wyzwaniem cywilizacyjnym, z jakim ludzkość mierzy się na początku XXI wieku (IPCC, 2018). Jeśli chcemy, aby nasza diagnoza problemu była prawidłowa, a zaproponowane rozwiązania skuteczne, musimy bazować na wiedzy naukowej. W debacie publicznej, w tym w mediach, a także w rozmowach prywatnych, możemy spotkać się z wieloma nieprawdziwymi informacjami na temat zmiany klimatu, […]
Z żalem zawiadamiamy, że 2 stycznia 2022 roku zmarła Irena Tarraro-Żebrowska (1940-2022) doktor nauk fizycznych w zakresie astronomii Wieloletni pracownik naukowy i dydaktyczny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (Zakład Metod Numerycznych i Zakład Kartografii) oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (Instytut Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych) Znakomity nauczyciel astronomii ogólnej, matematyki i statystyki, astronomicznych podstaw geografii i kartografii astronomicznej Msza święta żałobna […]
Światowej sławy kenijski paleoantropolog Richard Leakey zmarł 2 stycznia 2022 r. w wieku 77 lat. Jego najsłynniejszym odkryciem (z 1984 roku) jest tzw. Chłopiec znad Jeziora Turkana — niemal kompletny szkielet 9-letniego hominida – przedstawiciela Homo ergaster – który żył i zginął ok. 1,5 mln lat temu.
Ukazały się wersje cyfrowe numerów 3 i 4 2021 “Studia Philosophica Wratislaviensia”. W numerze 3. Czytelnicy znajdą sympozjum wokół książki Wojciecha Sadego pt. “Struktura rewolucji relatywistycznej i kwantowej w fizyce”. Studia Philosophica Wratislaviensia Tom 16 Nr 3 (2021) Cały numer / Full issue Mateusz Kotowski, Krzysztof Szlachcic | Wprowadzenie | Strony 7 | DOI: https://doi.org/10.19195/1895-8001.16.3.1 | Zobacz […]
Zmiany klimatyczne są jednym z najpoważniejszych czynników środowiskowych. Wpływają one bezpośrednio i pośrednio na funkcjonowanie eko-systemów oraz na możliwości prowadzenia różnego rodzaju działalności gospodarczej. Siła oddziaływania zmian klimatu na człowieka jest bardzo duża. Koncentracja gazów cieplarnianych w atmosferze rośnie, a skutki tego procesu są już dostrzegalne gołym okiem. Niestety zmiany te, w przeważającej mierze, mają niekorzystny charakter. Jednocześnie zauważa się dużą […]
Pierwsze pełne tłumaczenie na język polski książki Jerzego Joachima Retyka Narratio prima (Relacja pierwsza z ksiąg O obrotach Mikołaja Kopernika) – pierwszego drukowanego wykładu astronomii heliocentrycznej, napisanego latem 1539 na zamku w Lubawie, u boku Mikołaja Kopernika, a wydanego w 1540 roku w Gdańsku. Retyk przeszedł do historii nauki światowej jako jedyny uczeń Kopernika i człowiek, który w decydujący sposób przyczynił się do ukazania […]
Zmarł Edward O. Wilson, amerykański naukowiec nazywany „współczesnym Darwinem” i „ojcem socjobiologii”, jeden z najbardziej wpływowych współczesnych naukowców świata. Miał 92 lata. Wilson uważany jest za jedego z czołowych biologów i przyrodoznawców na świecie. Wilson urodził się w 1929 roku w amerykańskiej Alabamie. Entomologią, czyli nauką o owadach, zainteresował się już w dzieciństwie, kiedy całe dnie spędzał na mokradłach i w lesie, zbierając […]
