Zmarł ks. prof. Bernard Hałaczek

Z głębokim smutkiem przyjęliśmy informację, że 11 kwietnia 2025 r. zmarł w Szwajcarii w wieku 88 lat, w 66. roku kapłaństwa, zmarł śp. ks. prof. Bernard Hałaczek, emerytowany wykładowca ATK w Warszawie, dziekan Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej w latach 1987-1993. Miejsce jego pochówku znajduje się w Engelberg (Szwajcaria).

Ks. prof. dr hab. Bernard Hałaczek

(1936-2025)

Urodzony 14 września 1936 roku w Katowicach. Studiuje w latach 1954-1959 filozofię i teologię w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie, a w latach 1960-1964 filozofię przyrody na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w Lublinie. Jego głównymi Nauczycielami filozofii tego okresu b

yli Profesorowie: ks. K. Kłósak w Krakowie oraz ks. Wł. Sedlak w Lublinie, pod kierunkiem którego pisze pracę magisterską na temat antropogenezy w ujęciu Teilharda de Chardin. Jako asystent w Katedrze Biologii Teoretycznej KUL zostaje w 1966 roku skierowany na specjalistyczne studia z antropologii przyrodniczej. Te odbywa w Instytucie Antropologii Uniwersytetu Zuryskiego i kończy w 1972 roku rozprawą doktorską Die Langknochen der Hinterextremität bei simischen Primaten, której promotorem jest ówczesny Dyrektor Instytutu, Prof. Dr J. Biegert.

Po promocji na doktora filozofii w zakresie nauk przyrodniczych (tzw. Philosophie II) Uniwersytetu Zuryskiego odbywa kilkumiesięczne staże w kolejnych ośrodkach naukowych:

• w Institut d’Antropologie de la Sorbonne w Paryżu,
• w Peabody Museum Yale University w New Haven,
• w Medical School University Witwatersrand w Johannesburgu,
• w Uniwersytecie w Regensburgu.

Kontakty naukowe kontynuuje w okresie późniejszym poprzez współudział w badaniach Uniwersytetu Lowańskiego nad odkryciami neolitycznymi z Masywu Chauveau w Belgii w latach 1980-1983, poprzez wykłady gościnne na Uniwersytetach w Tübingen i Meinz w 1983 i 1989 r. oraz przez udział w redakcji mediolańskiego „KOS. Rivista di Scienza e Etica” i stałą współpracę z Instytutem Antropologii i Instytutem Socjologii Uniwersytetu Zuryskiego.

Z początkiem 1974 roku zostaje zatrudniony jako adiunkt na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Tu zdobywa w 1980 roku stopień doktora habilitowanego na podstawie dorobku naukowego recenzowanego przez Profesorów: Tadeusz Bielicki, Tadeusz Dzierżykray-Rogalski, Kazimierz Kłósak oraz Edouard Boné z Uniwersytetu Lowańskiego w Louvain-La-Neuve. Tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych otrzymuje 12 listopada 1991 roku. Na ATK zatrudniony jest od 1981 roku najpierw jako docent, od 1991 roku jako profesor nadzwyczajny, a od 1997 roku jako profesor zwyczajny.

Od 1982 roku jest kierownikiem Katedry Historii i Filozofii Nauki, a od 1992 roku kierownikiem Katedry Filozofii Człowieka. Katedra został przekształcona w Instytut Ekologii i Bioetyki UKSW, a dziś działa pod nazwą Centrum Ekologii i Ekofilozofii. W latach 1981-1984 pełni funkcję prodziekana, a w latach 1987-1993 dziekana Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej. Poza pełnoetatową pracą na ATK jest od 1973 roku zatrudniony na wykładach zleconych z filozofii przyrody i filozofii człowieka w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Katowicach.

Bernard Hałaczek opublikował wiele prac naukowych, z których prawie połowa ma charakter monograficznych rozpraw. Podejmuje w nich problematykę z pięciu grup tematycznych: 1) filogenezy człowieka; 2) historii paleoantropologii; 3) antropologii demograficznej; 4) ekofilozofii i bioetyki; 5) historii i filozofii nauki. Poza krytyczną, częściowo na własnych badaniach bazujących, prezentacją aktualnego stanu wiedzy z zakresu przyrodniczej antropogenezy ukazuje na przykładzie paleoantropologii historyczno-społeczne i metodologiczne mechanizmy rozwojowe paradygmatów przyrodniczych. Na podłożu badań empirycznych ujawnia typowe zmiany i naczelne uwarunkowania w zachowaniach i nastawieniach prokreacyjnych współczesnego człowieka. Ponadto analizuje dylematy bioetyczne i zagrożenia ekologiczne powstające i narastające ze współczesnym potencjałem naukowo-technicznych możliwości.

W 2006r. został Honorowym Członkiem Polskiego Towarzystwa Antropologicznego.