Portrety życia. Życie jako problem biologiczny, filozoficzny i religijny

Ziemia to samotna niebieska kropka w bezmiarze otaczającej ją kosmicznej ciemności. Na tym skrawku kosmicznej materii funkcjonuje jednak tajemny fenomen natury zwany życiem. Czy życie musiało się tutaj pojawić? Czy powstanie życia było szczególnym zbiegiem okoliczności lub czymś nieuchronnym? Czy musiał sięwykształcić gatunek inteligentny i zaawansowany technologicznie? Czy jesteśmy w olbrzymim Wszechświecie sami? Czym właściwie jest życie? Istnieje wiele fundamentalnych pytań, na które odpowiedzi nie udaje się znaleźć w obrębie wąskiej dziedziny poznania. Niezbędna jest szeroka perspektywa interdyscyplinarna pozwalająca na pełniejsze opisanie zagadki życia. Ludzie poszukują głębszego, nie tylko fizykalnego, sensu tego zjawiska. Zwracają się zatem w kierunku religii i filozofii.

Prezentowana książka jest próbą opisu życia z kilku istotnych punktów widzenia. Tym bardziej że poglądy biologa, filozofa i teologa nie zawsze muszą być zbieżne. Mogą pomóc jednak czytającym w wyrobieniu sobie własnego zdania na temat tajemnicy życia.

Portrety życia. Życie jako problem biologiczny, filozoficzny i religijny

Jan Kopcewicz, Marek Szulakiewicz, Piotr Roszak

• Rok wydania: 2025
• Liczba stron: 310
• ISBN: 978-83-231-6116-5
• eISBN: 978-83-231-6117-2
• DOI:https://doi.org/10.12775/978-83-231-6117-2

Portrety życia. Życie jako problem biologiczny, filozoficzny i religijny

• Wprowadzenie / 9

Część pierwsza

Biologiczne i kosmologiczne aspekty życia / 11
(Jan Kopcewicz)

1. Molekularne i metaboliczne podstawy funkcjonowania życia / 13
2. Historia życia na Ziemi / 28
3. Człowiek – szczególny fenomen natury / 45
4. Aktualne i przyszłe problemy życia / 52
5. Życie – kosmiczny imperatyw czy lokalne zjawisko? / 60

• Literatura zalecana / 66

Część druga

Metafizyka i życie – pytania dawne i nowe / 69
(Marek Szulakiewicz)

• Wstęp / 71

1. Metodologia pytania o życie / 79

• 1.1. Jak pytać o życie? / 81
• 1.2. Nauka, filozofia i pytanie o życie / 91

2. Moje życie wśród życia / 108

• 2.1. Filozofia mojego życia / 109
• 2.2. Sens mojego życia / 119

3. Metafizyka i Życie / 131

• 3.1. Metafizyka i problem Życia / 132
• 3.2. Ku nowemu portretowi Życia / 138

4. Metafizyczny sens Życia – życie w istnieniu 147

• 4.1. Życie i istnienie / 149
• 4.2. Nowy poziom istnienia / 159
• 4.3. Dalej przez Życie / 163
• 4.4. Jeszcze raz moje życie w Życiu / 168
• Zakończenie / 178
• Literatura zalecana / 180

Część trzecia

Życie – wymiar teologiczny / 183
(Piotr Roszak)

• Wstęp / 185

1. Co to znaczy „żyć”? / 188
2. Teologiczny sens życia / 195

• 2.1. Życie jako dar / 198
• 2.2. Czy Bóg „żyje”? / 201

3. Pochodzenie życia a pytanie o Boga / 203

• 3.1. Emergencja i jej przyczyny / 203
• 3.2. Działanie Boże w kontekście genezy życia / 205

4. Chrześcijańska idea w-cielenia a relacja ze światem życia / 210
5. Wartość i sens życia / 214

• 5.1. Jakie życie jest „dobre”? / 215
• 5.2. Czy pojedyncze życie ma znaczenie? / 220

6. „Ja jestem […] życiem” (J 11,25). Teologiczne wymiary życia / 224

• 6.1. Życie naturalne a nadprzyrodzone / 225
• 6.2. Życie z innymi / 228
• 6.3. Co to znaczy „żyć wieczne”? / 230

7. Znaczenie życia w buddyzmie, hinduizmie i islamie / 233

• 7.1. Buddyzm / 233
• 7.2. Hinduizm / 235
• 7.3. Islam / 237

8. Życie a zło / 240
9. Aktualne wyzwania teologii życia w kontekście transhumanizmu / 243

• Zakończenie / 247
• Literatura zalecana / 250

Część czwarta

Czym jest życie? Dyskusja / 257

1. Życie jest naturalnym etapem rozwoju rzeczywistości, przypadkiem czy częścią programu? / 259
2. Jaka jest Twoja idea Wszechświata: wiecznego, cyklicznego czy Multiwszechświata? / 269
3. Czym jest życie? / 279
4. Co jest sensem istnienia życia w olbrzymim Wszechświecie? / 284
5. Skąd się wzięły prawa natury? / 289
6. Co rozumiesz pod pojęciem Boga? Czy Boga warto angażować do problemu życia? / 294

• Epilog / 303
• O Autorach / 309

Filozoficzna i biologiczna przyszłość życia we wszechświecie