Znaczenie filozofii Oświecenia w kulturze europejskiej

W piątek i sobotę, 27-28 listopada, zapraszamy na konferencję Znaczenie filozofii Oświecenia w kulturze europejskiej, która odbędzie się w Hotelu UMK (ul. Szosa Chełmińska 83a). To druga część trzydniowego spotkania badaczy filozofii nowożytnej.

Współorganizatorami konferencji są: Instytut Filozofii UMK, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Polskie Towarzystwo Filozoficzne Oddział Toruń

To już dziesiąta edycja konferencji „Znaczenie filozofii Oświecenia w kulturze europejskiej”. Wcześniejsze spotkania organizowane przez różne ośrodki filozoficzne w kraju okazały się bardzo owocne i inspirujące, gromadząc liczne grono badaczy filozofii osiemnastego stulecia, dlatego raz jeszcze zapraszamy do Torunia na dyskusję nad najważniejszymi pojęciami i problemami, które zajmowały umysły filozofów tego okresu. W oświeceniowych debatach, w różnorodności argumentów i sporów, rozpoznajemy tematy, które od zawsze stanowiły oś refleksji filozoficznej: napięcie między rozumnością a namiętnościami, pytania o społeczną i polityczną naturę człowieka, o jego wolność, a także granice poznania przyrody i o sens religijnego doświadczenia. Ujmując człowieka wraz z jego aspiracjami do samookreślenia, filozofia XVIII wieku nadała owym problem nową postać, dzięki czemu Oświecenie nie jawi się jedynie jako zamknięty rozdział myśli, lecz stanowi źródło inspiracji, do którego powracamy, ilekroć stajemy wobec pytania o podstawy naszej tożsamości i kształt wspólnego świata.

Znaczenie filozofii Oświecenia w kulturze europejskiej (Spotkanie badaczy filozofii nowożytnej – cz. 2)

Piątek – sobota, 28-29 listopada 2025 r.

9.30 rejestracja

9.45 powitanie uczestników konferencji

• 10.00–10.20                 Prof. dr hab. Zbigniew Drozdowicz (UAM), Wiara oświeconych w moce sprawcze natury. Locke – La Mettrie – Rousseau
• 10.20–10.40                 Prof. dr hab. Przemysław Gut (KUL), Spinoza i redefinicja pojęcia prawa naturalnego

Dyskusja, przerwa na kawę

• 11.10–11.30                 Prof. UMK dr hab. Paweł Hanczewski, Więcej Oświecenia w badaniach nad Oświeceniem
• 11.30–11.50                 Prof. UAM dr hab. Artur Jocz, Recepcja Oświecenia w polskim modernizmie. Wybrane przykłady

Dyskusja, przerwa na kawę

• 12.20–12.40                 Prof. UMCS, dr hab. Leszek Kopciuch, Condorcet Erica Voegelina
• 12.40–13.00                 Prof. dr hab. Andrzej Łukasik (UMCS), Problem aktualności sporu Newtona z Leibnizem w świetle odkryć teorii względności i mechaniki kwantowej

Dyskusja

13.30 Obiad

• 15.00–15.20                 Dr hab. Anna Tomaszewska (UJ), Nauka jako źródło zabobonu? O fizykoteologii w perspektywie filozofii religii Immanuela Kanta
• 15.20–15.40                 Mgr Patryk Głowacki (UMK), Recepcja myśli Immanuela Kanta w literaturze oświeceniowej na przykładzie Die Peripathetiker des achtzehnten Jahrhunderts (1793)

Dyskusja, przerwa na kawę

• 16.10–16.30                 Prof. UMK, dr hab. Rafał Michalski, Od dedukcji do genealogii pojęcia bytu. Herder wobec Kantowskiego pytania o istnienie Boga
• 16.30–16.50                 Prof. dr hab. Tomasz Kupś (UMK), Ruiny Wieży Babel. Powrót do sceptycznych ocen religijnego pluralizmu

Dyskusja

19.00 Kolacja

Sobota, 29 listopada 2025 r.

•  10.00–10.20                 Prof. dr hab. (UWr) Bogusław Paź, Aleksandra G. Baumgartena koncepcja prawdy estetycznej
• 10.20–10.40                 Prof. UMK dr hab. Kinga Kaśkiewicz, J.B. Dubos jako prekursor zwrotu estetyki z metafizycznej na psychologiczno-antropologiczną 
• 10.40–11.00                 Prof. UMK dr hab. Krzysztof Wawrzonkowski, Alexandra Gerarda koncepcja sprawdzianu smaku estetycznego

 Dyskusja, przerwa na kawę

• 11.30–11.50                 Dr Zbigniew Pietrzak (UWr), Filozofia zoologii Jeana Babtisty Lamarcka  (1744–1829) -– traktat filozoficzny, czy dzieło przyrodnicze?
• 12.10–12.30                 Mgr Kajetan Radomski (UWr), Dusza i wrażliwość zwierząt w XVIII-wiecznej Historii Naturalnej w Polsce

Dyskusja

13.00 Zakończenie konferencji

13.30 Obiad